PKN Kwartaalblad, nr 171     (juli 2023)

 

4 keer per jaar verzorgd de PKN een gedrukte publicatie gericht op historische tabakspijpen en gerelateerde zaken. Drie van deze publicaties verschijnen als kwartaalblad, de vierde wordt als Full colour Jaarboek uitgevoerd.

 

Donateurs krijgen deze publicaties automatisch thuisgestuurd.

 

Hieronder een impressie van het nieuwste kwartaalblad.

 

Evenmenten 

 

De PKN Dag 2023 zal op 7 oktober 2023 in Tiel gehouden worden. Meer details op deze website en in het blad.


Vroege tabakspijpen uit Schotland in Nederlandse bodem

(Bert van der Lingen)

 

Sporadisch worden in Nederlandse bodem kleipijpen uit het Verenigd Koninkrijk gevonden. Het merendeel van deze pijpen is afkomstig uit productiecentra in Engeland en dateren ofwel uit de vroegste periode rond 1590-1615 of uit de 19e eeuw. Kleipijpen uit Schotland daarentegen zijn zeldzaam in Nederland. Hiervan zijn tot op heden slechts een tweetal exemplaren als zodanig herkend. (complete artikel in blad).


Door een geraaktheid geslagen

(Ewout Korpershoek)

 

Onderstaand kastje is een bijzondere vorm van huisvlijt waarin een (met tabak) gevulde kleipijp is verwerkt in een zwart kader. Het kastje is 33,5 cm lang, 11 cm breed en 6,5 cm diep, het heeft een glazen plaatje en is gemaakt om op te hangen. Op de achterzijde is een stuk handbeschreven papier geplakt dat nadere uitleg geeft: (complete artikel in het blad)

 


Een reclamepijp van H. van Andel’s Tabaksindustrie en de bijbehorende persvorm van de firma

P.J. van der Want Azn (Zenith)

(Bert van der Lingen)

Een pijpfragment met een doetelvormige tabaksketel, zonder hiel en met de reclameopdruk van de firma H. van Andel’s Tabaksindustrie, documenteert een stukje van deze industrie. Tot op heden zijn er slechts een paar van deze pijpen bekend als bodemvondst en dat lijkt te wijzen op een korte productieperiode en/of een lage productie. De pijpen hadden oorspronkelijk een steellengte van 16 centimeter. Dergelijke pijpen met reclame voor tabaksfirma’s zijn in Gouda vervaardigd, veelal in opdracht van tabaksfabrikanten, -handelaren en -kerverijen, die deze pijpen in de winkel veelal cadeau gaven bij een pakje tabak.(complete artikel in blad)



Die kan je in je zak steken

(Ruud Stam)

Een pakje sigaretten kan je zo in je zak steken, maar een breekbare pijp is wat dat betreft een ander verhaal. Je kon zo’n pijp op je hoed steken, zoals bijvoorbeeld te zien is op een schilderij van Hendrik Gerritsz. Pot in het Museum Boijmans van Beuningen.1 Maar, dat was geen echte oplossing. Al in de 17e eeuw zijn de eerste pijpenkassen of foedralen gemaakt waar een pijp in kon worden opgeborgen en meegenomen.. (complete artikel in blad)


 

Nog twee gezichtspijpen van Martha Washington en een daarop lijkende gezichtspijp van Lady Sarah Wilson van Wingender & Co.

(Ruud Stam)

In het Poldermuseum van Jan Compier in Waverveen bevindt zich een porseleinen pijpenkop met de afbeelding van een naakte man, liggend en vastgebonden op een paard en daaronder ‘Mazeppa’. De naam Mazeppa verwijst naar de Kozakken-hetman Ivan Mazepa uit Oekraïne. In dit artikel wordt in het kort uitgelegd wie Mazepa was en welke literaire en muzikale werken na zijn dood in Europa tot stand werden gebracht. Zijn naam werd in Europa historisch geschreven als Mazeppa

(complete artikel in blad).