Pijp van de maand april
De pijp van de maand april 2024 is een zeldzame trechtervormige pijp uit de periode 1715-1730. Op de steelzijde van de pijp is een dubbelkoppige adelaar afgebeeld en aan de achterzijde en de zijkanten gekrulde bladranken.
Mogelijk is hier de Habsburgse dubbelkoppige adelaar afgebeeld en is de pijp gemaakt voor export naar de Oostenrijkse Nederlanden, die een belangrijke afzetmarkt vormden voor de pijpenmakers uit Gouda, Schoonhoven en Gorinchem.
De Spaanse Nederlanden (1556-1715) stonden tot 1581 ook bekend als de Zeventien Provinciën. In 1581 scheidden de noordelijke gewesten zich af van de zuidelijke en verklaarden zich onafhankelijk onder de naam Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. De Zuidelijke Nederlanden gingen verder als Spaanse Nederlanden. De Zuidelijke Nederlanden gingen in 1715 over van de Spaanse naar de Oostenrijkse tak van het huis Habsburg en daarna verder onder de naam Oostenrijkse Nederlanden.
Met name pijpenmakers uit Schoonhoven lijken dit thema te hebben gebruikt op hun producten. Een tweede exemplaar van deze pijp staat afgebeeld in het boek De pijpenmakers van Schoonhoven (Ewout Korpershoek, Leiderdorp, 2020, p. 325, afb. 1522a-c).
Dubbelkoppige adelaar met bladranken, vormmerk weerszijde hiel een halve maan. Hoogte 3,8 cm. Collectie Steven van Haaren.
Pipe of the month april
This months highlighted pipe is a fairly rare, funnel shaped pipe which can be dated between 1715 and 1730. A so called 'double headed' eagle is visible on the bowl, facing the smoker. The other sides of the bowl are decorated with curled branches with leaves.
The eagle possibly represents the eagle of the Habsburg crest, which would imply that this pipe was made for export to the 'Austrian Netherlands', an important market region for pipe makers from Gouda, Schoonhoven and Gorinchem.
Until 1581, the Spanish occupied Netherlands were also known as the seventeen provinces. In 1581, the Northern provinces separated from the others in the south, and declared the independent Republic of the Seven United Netherlands. The southern provinces continued as the Spanish Netherlands. From 1715, the Southern Netherlands were controlled by the Austrian branch of the House Habsburg, and they also became known as the 'Austrian Netherlands'.
Especially pipe makers from Schoonhoven seem to have employed the double headed eagle theme as many different examples are know. This particular model however is fairly rare. Another known example of this pipe is pictured in the book 'De pijpenmakers van Schoonhoven' (The Schoonhoven pipe makers, by Ewout Korpershoek, 2020, p. 325, fig. 1522a-c).
Double headed eagle with branches and leaves, type or mould mark shaped like a half moon. Height 3,8 cm. Collection Steven van Haaren.
Pijp van de maand maart
De pijp van de maand is gemaakt door Sigmund Seiler, een pijpenmaker uit Theresienfeld in Oostenrijjk. In 1895 nam Sigmund Seiler de fabriek over van de Partsch familie. Deze pijpenmaker is vooral bekend om zijn traditionele Schemnitz pijpenkoppen met achtkantige ketel en lobben aan de onderzijde. Deze pijpen zijn doorgaans van hoge kwaliteit en fijn afgewerkt.
In dit geval gaat het om een bijzonder exemplaar met een relatief ruwe afwerking en een reliëf voorstelling aan de voorzijde. De afbeelding toont een zware houwitser (kanon) op een stationaire basis. Boven de afbeelding staat 30 D hetgeen hoogstwaarschijnlijk verwijst naar het kaliber van het kanon. Onder de afbeelding staan twee jaartallen: 1914, en 1917 met daartussen een lauwerkrans.
Het kanon op de afbeelding is de Big Bertha. Dit was het zwaarste kanon dat Krupp voor de Duitsers tijdens de Eerste Wereldoorlog produceerde. Het kanon was in gebruik van 1914 tot 1918.
Een moderne pijp met een afbeelding van dit soort wapentuig is uitermate zeldzaam, en reflecteert een stukje van Europa’s wapenrace in het begin van de vorige eeuw.
Pipe of the month march
This months highlighted pipe was made by Sigmund Seiler, a pipemaker from Theresienfeld in Austria. Seiler took over de pipe factory of the Partsch family and is known for his traditionally designed 'Schemnitz' pipes with octagonal shaped bowls and 'lobed' decorations at the bottom of the bowl. Generally these pipes are of high quality and carefully finished.
This specific pipe is very remarkable as it has a relatively rough finish, and a decoration on the front of the bowl. The decoration shows a big mortar or howitzer on a stationary base. Above the image, we can read 30D, probably referring to the canon's calibre. Below the image we can read the years 1914, 1917 and a laurel inbetween.
The pictured canon is the famous 'Big Bertha', the biggest gun that the company Krupp produced during the first world was. It was in use between 1914 and 1918.
Modern pipes with these types of decorations are extremely rare, while they do reflect a piece of Europe's arms race history during the beginning of last century.
Pijp van de maand februari
In het pas uitgekomen jaarboek 2023 van de PKN is een artikel opgenomen over pijpen met afbeeldingen gerelateerd aan Napoleon: 'Napoleon, een geliefd icoon’.
Recent kwam er nog een ‘Napoleonpijp’ boven water die de moeite waard is om hier te tonen.
De pijp is vermoedelijk evenals de pijp die in het artikel in het jaarboek 2023 (afb. 24) afgebeeld is, opgenomen in de catalogus van de firma Müllenbach & Thewald uit Höhr, uit het tweede kwart van de 19e eeuw. De tekening in de catalogus wijkt in geringe mate af van de voorstelling op de pijp (de kanonsloop onder de vlag staat niet op de tekening) en dat maakt dat de toeschrijving aan de firma Müllenbach & Thewald niet helemaal zeker is. Of we hier dus te maken hebben met een tekening waar de tekenaar zijn vrije interpretatie heeft weergegeven of dat de pijp toch aan een andere firma moet worden toegeschreven is niet helemaal duidelijk. Echter slechte tekeningen in catalogi komen vaak voor en dat is de reden om deze pijp toch toe te schrijven aan Müllenbach & Thewald.
Pipe of the month februari
In our newly published yearbook 2023, an article is included about pipes with representations and images related to Napoleon titled: 'Napoleon a popular icon'.
Recently another 'Napoleon pipe' surfaced which we will shown here.
The manufacturer of this pipe is most likely the same as the one published in the article (fig. 24), namely Müllenbach & Thewald from Höhr , dating from the second quarter of the 19th century. The catalogue image only differs slightly from the actual pipe (the cannon barrel which is visible under the flag is not shown in the catalogue) which makes that we cannot attribute the pipe to M&T for sure. Either the catalogue drawing was not done that accurate or the actual pipe was made by another company. Inaccurate catalogue representations are not uncommon and therefor Müllenbach & Thewald seems a highly likely provenance.
Pijp van de maand januari
De eerste pijp van de eerste maand in het nieuwe jaar is een bijzondere kleipijp van Tsjechische afkomst. De pijp is gemaakt door de beroemde pijpenmaker Karol Zachar. Van deze maker is het complete modellen bestand bekend. Uit de catalogus (https://www.tabaks pijp.nl/archief/archief-catalogi-fabrikanten/) blijkt dat er slechts vier figurale modellen gemaakt zijn. Deze hebben afbeeldingen van een Turkenkop, Napoleon, een Hertenkop en deze Faust. De overige modellen hebben voornamelijk het typische ‘Schemnitz’ model, of zijn afgeleid van modellen van meerschuim pijpen.
In het geval van deze pijp gaat het om een fijn uitgevoerd mannen portret met lang golvend haar, een snor en een baardje, met op het hoofd een middeleeuws aandoende hoed met een grote veer. Deze pijp wordt in de catalogus van Zachar aangeduid als ‘Faust Kopf’.
Van dit model zijn voor zover bekend geen fysieke exemplaren aanwezig in bekende collecties. Het is samen met de Napoleonpijp één van de zeldzaamste pijpen gemaakt door Zachar.
De pijp is uitgevoerd in fijne rode klei met aan de ene zijde een scherp merk met de naam: ZACHAR K. SELMECZ, en aan de andere zijde het stadswapen van Schemnitz. De lengte van de pijp is 5,7 cm, de breedte 4,5 en de hoogte 5,4 cm.
Pipe of the month january
This first highlighted pipe of the first month of the new year is a special clay pipe made in the Czech republic. It was made by the famous pipe maker Karol Zachar. The entire assortment this pipe maker had is available from his catalogue at /www.tabaks pijp.nl/archief/archief-catalogi-fabrikanten/. From this catalogue we can see that only four different figural pipes were made by him, which represent 'a Turc', 'Napoleon', a stag's head and this one, named 'Faust'. The other models are shaped according to the typical 'Schemnitz' model, or were copies of meerschaum pipe models.
The Faust pipe is a delicately shaped face of a man with long hair, a moustache and a short beard, wearing a medieval type hat with a large feather. This pipe can be found in Zachar's catalogue under the name 'Faust Kopf'.
This one, together with the Napoleon pipe is probably one of Zachar's most rare products, as no examples are known in any of the famous collections.
The pipe is made from fine red clay with on one side a very sharp mark carrying Zachar's name: ZACHAR K. SELMECZ and on the other side a city crest of Schemnitz. The pipe measure 5,7 cm in length, is 4,5 cm wide and has a height of 5,4 cm.
